
Հայաստանում էլեկտրական մեքենաների լիցքավորման կանոնները կպարզեցվեն
Էլեկտրական տրանսպորտային միջոցների լիցքավորման հետ կապված նոր օրինագիծ է դուրս եկել։ Իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության պատգամավոր Ծովինար Վարդանյանը նշել է, որ գործնականում էլեկտրական մեքենաների լիցքավորման գործընթացում առաջանում են դժվարություններ, որոնց հատկապես հաճախ բախվում են բազմաբնակարան շենքերի բնակիչները։
Իր կայանատեղիում մեքենան լիցքավորելու համար բնակիչը պետք է կապվի էլեկտրաէներգիայի բաշխման ծառայություն մատուցողի հետ՝ տվյալ կայանատեղիի էլեկտրամատակարարման համակարգը վճարովի կերպով էլեկտրական ցանցին միացնելու համար, այնուհետև պայմանագիր կնքի էլեկտրաէներգիայի մատակարարման համար՝ դառնալով առանձին բաժանորդ սպառման այս կետում։ Այս գործընթացը թանկ է և աշխատատար, և հաճախ դրա անհրաժեշտությունը չկա, քանի որ արդեն իսկ ցանցին միացված բնակարանների սպառողական համակարգերի հզորությունը սովորաբար բավարար է ինչպես բնակարանին էլեկտրաէներգիա մատակարարելու, այնպես էլ էլեկտրական մեքենան լիցքավորելու համար։
Օրինագծով առաջարկվում է սահմանել, որ ցանկացած անձ, այդ թվում՝ սպառողը, կարող է մատուցել էլեկտրական տրանսպորտային միջոցների լիցքավորման ծառայություն, և այս տեսակի գործունեությունը էներգետիկայի ոլորտում լիցենզավորման ենթակա չէ և, այս օրենքի համատեքստում էլ կարգավորման ենթակա չէ։
Նախատեսվում է նաև ստեղծել հնարավորություն, որ սպառողը կարողանա օգտագործել իրեն մատակարարվող էլեկտրաէներգիան ոչ միայն իր սպառողական համակարգի տեղակայման սահմաններում, այլև իր կայանատեղիում կամ որպես առանձին գույքային միավոր գրանցված այլ բնակելի տարածքում, որը գտնվում է սպառման հիմնական կետից դուրս՝ անկախ այդ համակարգերի միացումը ապահովելով գործող պահանջներին համապատասխան։
«Էներգետիկայի մասին» օրենքի համաձայն՝ ցանկացած սպառող իրավունք ունի ստանալ ինքնավար էներգաարտադրողի կարգավիճակ՝ համաձայն այս օրենքի և շուկայի կանոնների: Ինքնավար էներգաարտադրողը սպառող է, որը իր սեփական կարիքների համար արտադրում է էլեկտրաէներգիա՝ օգտագործելով վերականգնվող էներգիայի ռեսուրսներ, որը փոխադարձ հոսքերի մասին պայմանագիր է կնքել երաշխավորված մատակարարման լիցենզիա ունեցող անձի հետ և չի հանդիսանում այդ ինքնավար արտադրական օբյեկտի հետ կապված էլեկտրաէներգիայի արտադրության լիցենզիա ունեցող անձ:
Ինքնավար էներգաարտադրողների տեղադրված հզորությունը չի կարող գերազանցել 150 կՎտ-ը: Հիմնական զեկուցողը բացատրեց, որ մինչև 2022 թվականի մայիսի 1-ը ինքնավար էներգաարտադրողների համար առավելագույն շեմը ոչ թե 150 կՎտ էր, այլ 500 կՎտ: Արդյունքում, ստեղծվում է մի իրավիճակ, երբ նույն կարգավիճակ ունեցող, բայց տարբեր հզորությունների կայաններ շահագործող երկու արտադրողներ հայտնվում են անհավասար պայմաններում. նրանցից մեկը ավտոմատ կերպով դառնում է մեծածախ շուկայի մասնակից՝ հրաժարվելով իր նախկին կարգավիճակից, իսկ մյուսը, այս շուկային մասնակցելու համար, պետք է ստանա էլեկտրաէներգիայի արտադրության լիցենզիա՝ համաձայն գործող իրավական կարգավորումների:
Հիշեցնենք, որ վերջին 2,5 տարվա ընթացքում Հայաստան է ներմուծվել շուրջ 30 հազար էլեկտրամոբիլներ։ Հայերի շրջանում պահանջարկը ավելի է մեծանում։ Պետության կանոններն էլ նպաստում են դրանց ներմուծմանն ու տարածվածությանը։ Բենզինի գնի տատանումների վերաբերյալ վերջերս մենք զրուցել էինք տնտեսագետի հետ, ով նշում էր, որ բենզինի գնի տատանումը բերել է նաև էլեկտրամոբիլների աճի։ Ըստ նրա՝ ավտոմեքենաների մոտ 5 %-ը այս պահին էլեկտրական են։ Կարելի է ակնկալել, որ 5-6 տարի հետո մեքենաների 25-30 %-ը կարող է էլեկտրական լինել։