Պետական փաստաթղթաշրջանառության մեջ կիրառվող եզրույթները կկանոնակարգվեն
Հայաստանի իշխանությունները հայտարարել են պետական փաստաթղթաշրջանառության մեջ կիրառվող եզրույթների կանոնակարգման նախաձեռնության մասին։ Առաջին հայացքից դա փոքր, տեխնիկական փոփոխություն է թվում, սակայն իրականում խոսքը վերաբերում է պետական լեզվի գործնական կիրառության հիմնարար խնդիրներին։
Նախարար Ժաննա Անդրեասյանը շեշտել է, որ եզրույթների միատեսակեցումը կարևոր է կառավարման գործընթացների համար։ Սակայն հարց է առաջանում․ ինչո՞ւ այս խնդիրն առաջին պլան է դուրս գալիս միայն հիմա։ Տարիներ շարունակ պետական փաստաթղթերում լեզվական անհստակություններ եղել են, ինչի հետևանքով որոշումների մեկնաբանությունը երբեմն հակասական է եղել։ Եթե սա իրականում «պետական լեզվի ամրապնդման առաջին քայլն» է, ապա ինչո՞ւ այդ քայլը ուշացավ։
Կան մի քանի ռիսկեր։ Առաջինը՝ եթե չլինի հստակ հայեցակարգ և իրական քաղաքական կամք, եզրույթների կանոնակարգումը կմնա թղթի վրա։ Երկրորդը՝ գործընթացը միայն նեղ շրջանակի մասնագետների մեջ կարող է քննարկվել և հանրային լայն քննարկում չի ունենա։
Կա նաև ավելի խորքային հարց․ արդյո՞ք եզրույթների կանոնակարգումը բավարար է լեզվական քաղաքականության հիմնախնդիրները լուծելու համար։ Պետական լեզվի գործնական կիրառությունը կախված է ոչ միայն պաշտոնական փաստաթղթերից, այլև կրթական համակարգից, մեդիայից, թվային հարթակներից։ Եթե այս ոլորտներում լեզվական քաղաքականություն չի իրականացվում, ապա փաստաթղթաշրջանառության փոփոխությունները կարող են լինել սիմվոլիկ, բայց ոչ արդյունավետ։
Այդուհանդերձ, նախաձեռնությունը կարող է դառնալ կարևոր հիմք՝ եթե այն դուրս գա զուտ ձևական դաշտից։ Պետք է ոչ միայն սահմանել, թե ինչ է «պետական լեզուն» իրավական փաստաթղթում, այլև ապահովել այդ սահմանման գործնական իրականացումը։ Հակառակ դեպքում կառավարությունը պարզապես հերթական «լեզվական բարեփոխման» մասին կհայտարարի, որը իրական ազդեցություն չի ունենա հասարակության ու պետական կառավարման վրա։